GIÀ LAM CỔ TỰ - ĐỘC TỰ NHẤT SƯ “Ngôi chùa độc đáo - nhưng chỉ có một nhà sư”

GIÀ LAM CỔ TỰ - ĐỘC TỰ NHẤT SƯ

“Ngôi chùa độc đáo - nhưng chỉ có một nhà sư”

Tọa lạc cạnh quốc lộ 1A, đoạn nối tỉnh Hậu Giang và TP.Cần Thơ, Già Lam Cổ Tự (thuộc tỉnh Hậu Giang) được đánh giá là một trong những ngôi chùa có lịch sử lâu đời ở khu vực châu thổ sông Mekong. Điều đặc biệt thu hút du khách trong và ngoài nước chính là nhờ hệ thống kiến trúc độc đáo với quần thể hàng trăm tượng đá cùng những giai thoại bí ẩn xoay quanh ngựa đá Xích Thố.

Chùa Già Lam Cổ Tự được xem là Ngôi chùa có nhiều tượng Phật nhất miền Tây Nam bộ và chỉ có mỗi thầy trụ trì là Hoà thượng Thích Huệ Sanh trông giữ.

Chùa có tổng diện tích 2.376 m², tọa lạc trên tuyến Quốc lộ 1A, khu vực Xẻo Vông C, phường Hiệp Lợi, thành phố Ngã Bảy, tỉnh Hậu Giang. Được xây cất vào năm 1940, do sư thầy Thích Huệ Đức sáng lập. Năm 1967, Ngôi chùa được tái thiết lập thay cho ngôi am nhỏ bằng cây, chùa theo hệ Phái Cổ truyền nhưng lại xây dựng theo kiến trúc Ấn Độ tạo nên sự khác biệt độc đáo. Trước đây, chùa có nhiều tên như: Giải Hạnh Già Lam, Quảng Hương Già Lam, Quan Thánh Đế. Đến năm 1971, chùa tổ chức lễ khánh thành, đổi tên  thành Già Lam Cổ Tự. Người dân địa phương còn gọi là chùa Già Lam hoặc chùa Con Ngựa (lý do chùa có tên khác là chùa Con Ngựa vì trong chùa có tượng Ngựa Xích Thố rất thần thái và nổi tiếng).

Già Lam Cổ tự

Già Lam Cổ Tự nổi tiếng khắp nơi, hiện nay có đến 180 pho tượng lớn nhỏ trong chùa, mỗi bức tượng là một câu chuyện liên quan đến nhà Phật và cũng là một tuyệt tác nghệ thuật. Các bức tượng này đều do phật tử của chùa cúng dường, sau đó nhà chùa mời nghệ nhân về tạc. Chùa Già Lam ngày càng được mở rộng nhờ sự thành tâm cúng bái của phật tử, chùa rất nổi tiếng ở Hậu Giang và các tỉnh lân cận, đa số các Đoàn khách hành hương và nhiều đoàn khách lẻ đến chùa vào các dịp lễ, tết để cúng dường và xin khấn Quan công cho làm ăn phát đạt, thuận buồm xuôi gió, xe đậu dọc trên tuyến đường vào Chùa dài cả cây số.

TIỂU SỬ HÌNH THÀNH

Người nông dân Phạm Hữu Vinh quê ở Sóc Trăng, vì cuộc sống khốn khó nên tha hương thuê đất làm nông; ban ngày làm ruộng, đến ban đêm, còn làm từ thiện bốc thuốc giúp dân nghèo. Năm 1940, ông phát tâm xin quy y tại ngôi chùa ở An Giang với pháp danh Thích Huệ Đức, rồi về Hậu Giang, lập chùa Quan Thánh (nay là Già Lam Cổ tự ) thờ Quan Vũ. Ban đầu, chùa dựng bằng cây đủng đỉnh và lá dừa nước. Thầy mời thợ về đắp ba pho tượng Quan Vũ và hai người con là Quan Bình và Quan Hưng. Mỗi bức cao gần 3m, nặng cả tấn, làm bằng đất cát, xi măng.

                                                              

Tương truyền rằng, khi tượng làm xong, hàng trăm thanh niên trai tráng trong vùng đến giúp sức, dùng mọi cách nhưng vẫn không sao nhấc pho tượng nào lên được. Nhiều ngày liền, thầy trụ trì tìm đủ cách đưa ba pho tượng lên bệ nhưng vẫn không thành công. Một đêm, trong lúc tuyệt vọng, thầy quỳ trước tượng khấn “Nếu các thánh phù hộ để di chuyển các bức tượng được thuận lợi, con xin chặt một ngón tay để tỏ lòng thành kính”. Hôm sau, mọi người đưa các pho tượng lên bệ dễ dàng. Nhớ lời khấn, lúc đêm vắng, thầy mang dao quỳ trước tượng thánh. Khi thầy vung dao định chặt ngón tay như lời thề, một cơn gió mạnh ào đến. Thầy ngất đi, mơ thấy Quan Thánh hiển linh, quát lớn: “Thân thể là của cha mẹ sinh ra, ngươi không được quyền hủy hoại”. Thầy giật mình tĩnh dậy, mồ hôi đổ ra như tắm.

ĐỘC TỰ NHẤT SƯ

Năm 1988, khi Hoà Thượng Thích Huệ Đức viên tịch, Hòa thượng Thích Huệ Sanh (tu tập ở chùa từ năm 1956) tiếp quản ngôi chùa và là vị sư duy nhất trong ngôi chùa độc đáo này.

Hòa thượng Thích Huệ Sanh cho biết: “Thời gian qua, thầy một mình trông nom ngôi chùa, bảo quản các tượng..., vì không có được đệ tử. Ngoài ra, khi các công trình hoàn thành thầy là người trực tiếp sơn trang trí các tượng cho hài hòa với màu sắc, khung cảnh của chùa”.

 

KỲ BÍ TƯỢNG NGỰA XÍCH THỐ TRỊ GIÁ 50 LƯỢNG VÀNG

Tương truyền khi chùa xây xong, Quan Thánh Đế nhiều lần hiển linh độ trì ban phúc lộc giúp người dân sống an lành. Trong một lần hiển linh, Ngài phán: "Nếu có ai cúng dường một con ngựa thì gia đình người đó sẽ được độ trì 3 đời".

Đầu năm 1964, một phụ nữ từ phương xa mang một triệu đồng (lúc đó trị giá khoảng 50 lượng vàng) đến cúng dường với mong ước làm kinh phí đúc tượng ngựa Xích Thố cho Quan Công. Sư Thích Huệ Đức tìm đến nghệ nhân nổi tiếng Ba Đém nổi tiếng xây cất đình chùa khắp các tỉnh miền Tây. Theo lời kể của sư trụ trì thì bức tượng này được tạc trong 30 ngày, ông Ba Đém làm việc ngày đêm không nghỉ, mới xong. Tượng ngựa dài trên 2m và cao trên 3m, được làm bằng xi măng trộn màu, khung sườn cốt thép, lục phủ ngũ tạng cũng được đúc, rồi sơn màu đỏ cho vào bụng ngựa trước khi đắp kín lại. "Mỗi gót chân ngựa có một chùm lông, gọi là tứ mã đề, chỉ ngựa Xích Thố của Quan Công cưỡi mới có", điều đặc biệt là nghệ nhân trộn màu vào vật liệu cho ra tượng ngựa toàn thân màu hồng đậm, chứ không sơn phết gì cả (tượng ngựa trong chùa, đền, đình ở Việt Nam không hiếm nhưng tượng ngựa tại Già Lam Cổ tự chỉ có một). Pho tượng này với tư thế dũng mãnh, hiên ngang như đang chuẩn bị xung trận và đôi mắt rất có thần. Tuy trãi qua hàng chục năm, tượng Ngựa Xích Thố vẫn còn rất mới dù chưa một lần trùng tu, với những lạ thường này, đến nay vẫn là một câu chuyện mang đầy màu sắc bí ẩn chưa có lời đáp.

Bên cạnh tượng Ngựa có bài thơ do chính Hoà thượng Thích Huệ Đức sáng tác:

“Xích Thố tiếng rền rạng cõi Đông

Nêu danh tuấn mã sức toàn hồng

Trường đồ ngàn dặm hơi chưa sút

Chiến địa trăm phen sức tựa không”

Hòa thượng Thích Huệ Sanh cho biết: “Có những đoàn xe từ TPHCM và các tỉnh thành trong cả nước họ không ngại vất vả để đến xem bức tượng. Nhiều người là kiến trúc sư, họa sĩ, nghệ nhân nổi tiếng, họ nghe nói bức tượng ngựa ở đây rất đẹp nhưng không tin nên đến tận chùa để xem. Khi xem xong họ đều bái phục và cho biết đây là bức tượng ngựa hoàn hảo, không thể chê vào đâu được”.

  

Pho tượng bên trong chính điện như: Phật Thiên thủ thiên nhã, Quan Công, Thập bát Lan hán, Thập diện Minh Vương...

Một số hình ảnh trong khuôn viên chùa như: Phật thích ca nhập niết bàn dài 14m, Bánh xe triển pháp luân, Quan âm lộ thiên cao 12m, Quan âm phổ đà, Phật nhập niết bàn, Phật Di lạc, Thái tử cắt tóc đi tu, Ông Voi 6 Ngà, Đức phật thuyết pháp luân độ cho 5 ông Kiều Trần Như, Đạt Ma sư tổ, Tế Công, Quan Thánh cưỡi Xích Thố, khu Long Đình, Tháp sư ông, vườn Lâm Tì Ni, 25 Đỉnh Hương, Miễu bà Chúa Xứ.

Đến với Già Lam Cổ Tự, du khách sẽ được chiêm ngưỡng nhiều bức tượng độc đáo, công phu, tinh xảo, sống động và nghe những câu chuyện cực kỳ hấp dẫn.

Võ Quốc Hiệp

Liên hệ: 029 33866 426